Erbo-de-bou
Dysphania botrys
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Erbo-di-tigno, Seniscle-óudourous, Erbo-dóu-cor.
Noms en français : Ansérine botryde, Chénopode à grappes.
Descripcioun :L'erbo-de-bou o peréu di-tigno trachis dins li limas de ribiero, lis escoumbre o lis ermas. Es uno planto que fai de pichòti flour en boulo e que se recounèis subretout qu'èi di proun pegouso (planto glandulouso) emé uno forto óudour. Pèr d'ùni empèsto (erbo-de-bou), alor que pèr d'autre l'óudour es agradivo (seniscle-óudourous).
Usanço :La planto èi manjadisso e poudès vous n'en servi coume sabourun. D'après soun noum, devié servi contro li tigno. Cazin dins soun Traité des plantes médicinales, 1868, raporto d'ùni prouprieta, subretout contro lou tussi (espetouranto).
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Dysphania
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1400 m
Aparado : Noun
Jun à óutobre
Liò : Limas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Dysphania botrys (L.) Mosyakin & Clemants, 2002
(= Chenopodium botrys L., 1753 )
Fenoui-gros
Ferula communis
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Ferulo, Furulo, Ferlo.
Noms en français : Férule commune, Grande Férule.
Descripcioun :La ferulo es uno grando erbo que se vèi sus li bord d'autorouto, mai pas soulamen. La cambo èi boutisso, li brout de flour jauno s'estacon sus la tijo en zigue-zague que pòu faire fin qu'à 2 mètre. Li fru fan de 10 à 17 mm. Pèr la subsp. communis, presentado eici, soun bourda d'uno pichoto alo pourtado pèr uno partido pu minço.
Usanço :Dins d'ùni endré (Sardegno, Marrò), la cambo èi manjado à la braso. La fau bèn faire couire autramen èi empouisounanto. Li fedo que l'esbrouton podon agué d'emouragìo. La ferulo èi bèn couneigudo que servié pèr pica sus li pichot... e pulèu, alesti d'eisino, amoula li coutèu e atuba lou fiò.
Port : Grando erbo
Taio : 2,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ferula
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 15 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Febrié à mai
Liò : Ermas
- Autorouto
- Garrigo
- Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Ferula communis L., 1753